Elektriklə işləyən avtomobillərin yaydığı radiasiya müəyyən edilib

Üsküdar Universitetində yaradılan işçi qrupu Türkiyədə bazarda olan 3 markalı elektrik avtomobillərində elektromaqnit şüalanmanı ölçüb. Araşdırma nəticəsində bu nəqliyyat vasitələrinin yaydığı maqnit sahəsi riskinin 0 ilə 1,2 mikrotesla arasında olduğu müəyyən edilib.

Avtosfer.az bizimyol.info-ya istinadən xəbər verir ki, Üsküdar Universiteti Mühəndislik və Təbiət Elmləri Fakültəsi Dekanı Prof. Dr. Osman Temizci "AA"ya verdiyi açıqlamada bu nəticənin Beynəlxalq Qeyri-İonlaşdırıcı Radiasiyadan Mühafizə Komissiyasının (ICNIRP) 200 mikrotesla olaraq təyin etdiyi yuxarı hədddən xeyli aşağı olduğunu bildirib.

Universitet daxilində elektromaqnit şüalanma ilə bağlı ölçmə aparan bir qrup yaratdıqlarını izah edən Temizci: "İnsanlar bizdən soruşurlar ki, elektriklə işləyən avtomobillər təhlükəsizdirmi? Maqnit sahəsi riski varmı? Sağlamlığımız risk altındadırmı? Biz bu araşdırmanı apararaq bəzi obyektiv məlumatlar əldə etdik", - deyə o qeyd edib.

İqlim dəyişikliyi səbəbiylə qalıq yanacaqlardan imtina edildiyini və 2030-cu ilə qədər elektrikli nəqliyyat vasitələrinə keçidin sürətlənəcəyini xatırladan Temizci: "Bu gün istifadə olunan nəqliyyat vasitələrinin 20-30 faizi elektriklə işləyir. Bu avtomobillərdən istifadə edən insanlar elektrik avadanlıqları səbəbindən maqnit sahələrinə məruz qalırlar. Bu məruz qalma səviyyəsini bilmək istehlakçı üçün çox vacibdir", - deyə bildirib.

Müayinə etdikləri 3 fərqli elektrik avtomobilin müxtəlif nöqtələrində ölçmə apardıqlarını bildirən Temizci, bu ölçmələri həm avtomobil dayanarkən, həm də saatda 40 kilometr və saatda 100 kilometr sürətlə şarj edərkən təkrarladıqlarını qeyd edib.

Prof. Dr. Temizci: "Biz burada xüsusi olaraq maqnit sahəsini ölçdük. Çünki bu tezliklərdə sağlamlıq baxımından ən təsirli parametr maqnit sahəsidir. Ölçmələrimizdə əldə etdiyimiz dəyərlər ümumiyyətlə 0 ilə 1.2 mikrotesla arasındadır. Bu dəyərlər Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı tərəfindən də qəbul edilən Beynəlxalq Qeyri-İonlaşdırıcı Radiasiyadan Mühafizə Komissiyası tərəfindən müəyyən edilmiş həddlərdən aşağıdır", -deyib.

ICNIRP-nin maqnit sahəsinin həddi olaraq 200 mikrotesla səviyyəsini təyin etdiyinə diqqət çəkən Temizci, Ekologiya və Meşə Təsərrüfatı Nazirliyindəki limitlərin də bu səviyyədə olduğunu bildirib: "ICNIRP qurumunun təyin etdiyi limitlər 200 mikrotesladır. Ölkəmizdə maqnit sahəsinin həddi 200 mikrotesla həddi qiymət kimi qəbul edilir. Tapdığımız dəyər 1,2 olduğu üçün riskin mümkün qədər aşağı olduğunu göstərir", - deyə o qeyd edib.

Elektrik nəqliyyat vasitələrinin həm hərəkətdə olarkən, həm də şarj edərkən maqnit sahəsi yaydığını vurğulayan Temizci, riskin az olmasına baxmayaraq, xüsusilə təmirdən sonra avtomobillərin maqnit sahəsi sızmalarının yoxlanılması lazım olduğunu söyləyib.

Temizci şarj kabelinin ətrafında daha yüksək maqnit sahəsi səviyyələri aşkar etdiklərini bildirib və şarj edərkən avtomobildə heç bir sərnişin olmaması barədə xəbərdarlıq edib.

Prof. Dr. Temizci risklərin beyinlərində və ya kardiostimulyatorlarında metal implantları olan insanlar üçün daha yüksək ola biləcəyini, lakin ümumiyyətlə, elektrik avtomobillərində ciddi sağlamlıq riski görmədiklərini ifadə edib.

Elektromaqnit sahələrinin hər yerdə olduğunu və elektriksiz nəqliyyat vasitələrinin də risk altında ola biləcəyini ifadə edən Temizci: “Hesab edirəm ki, yüksək gərginlikli xətlərin təsirinə daha ciddi yanaşmaq lazımdır. Çünki bunlar məktəblərimizin üstündən və ya evlərimizin 10 metrliyindən keçə bilər. Şəhər transformasiyasının planlaşdırılmasında bunlar daha çox nəzərə alınmaqla, yüksək gərginlikli xətlərin keçid dəhlizləri evlərdən, yaşayış yerlərindən və parklardan uzaqda təşkil edilməlidir. Elektromaqnit şüalanması da ətraf mühitin çirklənməsinə səbəb olur”, - deyə bildirib.