Şinlərin yerini neçə kilometrdən bir və niyə dəyişdirməliyik? - QAYDALAR

Şinlər - avtomobillə yol arasındakı yeganə əlaqə vasitəsidir. Xidmət müddətini uzatmaq üçün şinlərin yerini dəyişdirin. Avtosfer.az bildirir ki, avtomobillər arxa ötürücülü, ön ötürücülü və tam ötürücülü olurlar. Əgər avtomobil ön ötürücülüdürsə, mühərrikin fırlanma anı öndəki təkərlərə, arxa ötürücüdə arxadakı təkərlərə və tam ötürücüdə ön və arxa tərəfə ötürülür. Avtomobilin ötürücüsündən asılı olaraq - ön, arxa və ya tam şinlər müxtəlif sürətlə köhnələcək. Əsas yük aparıcı təkərlərə düşür - avtomobili hərəkətə gətirərkən və əyləci işə saldıqda onlarda daha çox sürtünmə olur, yəni daha tez xarab olur. Bu vəziyyətdə, öndəki təkərlər həmçinin, mühərrikin və maşının ön hissəsində yerləşən sürət qutusundan əlavə yük götürürlər.

Şinlərin yerini dəyişdirərək onların köhnəlməsi bərabərləşdilir və xidmət müddəti uzadılır. Onları hər 5000-8000 kilometrdə dəyişdirmək tövsiyə olunur və ya ən azı hər dəfə avtomobilin mühərrikindəki yağ dəyişdikdə. Əgər, avtomobil yalnız həftə sonları istifadə olunursa, şinlərin yerini ən azı altı ayda bir dəfə dəyişdirin.

Əvvəlcə təkərləri çıxarın və dəlik açılanadək aşınmadıqlarına, şişlərin olmamasına və zədələnməməsinə əmin olun. Asfaltın çuxuruna düşərək, disklərin güclü təsirdən deformasiyaya uğramadığını yoxlayın. Çox vaxt deformasiya halqanın iç tərəfində olur. Pis yolda sürətlə hərəkət zamanı disk yumurta formasına düşə bilər - bunu çılpaq gözlə görə bilməzsiniz. Əyilmiş disklər taraz(balans) olunmur, buna görə təkərlər dəyişdirilərkən onları tarazlaşdırmağı xahiş edin, əgər disk əyilmişsə, usta bu barədə sizə xəbərdarlıq edəcək və diskləri əlavə ödəniş edərək uyğunlaşdırmağı təklif edəcəkdir.

Şinləri yoxlayarkən, onların qeyri-bərabər aşınması müşahidə edilə bilər, yəni müxtəlif yerlərdə protektorun qeyri-bərabər aşınması. Bu, köhnəlmiş və təmirə ehtiyacı olan, tez-tez aqressiv əyləc və yanlış işlənmiş təkərlər olan köhnə avtomobillərdə daha çox rast gəlinir. Şin düzünə istiqamətdə baxmır, buna görə də protektor qeyri-bərabər aşınır, bu isə sükan idarəetməsinə və nəqliyyat vasitəsinin əyləc qabiliyyətinə təsir göstərir. Əgər, protektor içəridən və ya kənardan qeyri-bərabər şəkildə aşınıbsa, ehtimal ki, avtomobilin natarazlığının(razval) tarazlaşdırılması tələb olunur. Bunu özünüz necə edəcəyinizi buradan oxuyun. Təkərlərin natarazlığının yoxlaması hər 30 000 kilometr yürüşdə tövsiyə olunur.

Dalğavariyandivar - təkərin yan tərəfindəki yırtıq - dərin bir çuxura düşməsi nəticəsində meydana gələ bilər. Şinlər sıxılır, daxildə bir boşluq yaranır və hava rezin təbəqələrinə daxil olur, nəticədə bir şiş yaranır. Təkərdə olan yırtığa laqeydlik, təkərin deşilməsinə və ya qəfil boşalmaya, nəticədə idarəetmənin itirilməsinə və qəzaya səbəb ola bilər.

Şinlərin yerini necə dəyişməli

Şinləri dəyişmək üçün üç seçim var. Onlar yalnız eyni ölçülü və bir mövsüm üçün təkərləri olan avtomobillər üçün uyğundur. Şinlər bir istiqamətdə, yəni istehsalçı tərəfindən yan tərəfdə, protektorun naxışında göstərilən müəyyən istiqamətdə qoyulmamalıdır. Əgər bir istiqamətli təkəri səhv qoyursansa və o əks istiqamətdə dövr edəcəksə, bu onun tez bir zamanda aşınmasına və avtomobilin şassisinin zədələnməsinə səbəb olacaq.

Ön ötürücülü avtomobillər üçün dəyişdirmə sxemi: ön şinlər eyni tərəfdə arxaya, arxa şinlər isə əks ön künclərə qoyulur, məsələn, sağ arxa sol önün yerinə qoyulur.

Arxa ötürücülü avtomobillər üçün dəyişdirmə sxemi: arxa təkərlər eyni istiqamətdə irəli çəkilir, ön şinlər isə əks tərəfə arxa künclərə, məsələn, sağ ön - sol arxa yerinə qoyulur.

Tam ötürücülü avtomobil üçün dəyişdirmə sxemi: şinlərinin hamısı çarpaz şəkildə - sağ öndəki sol arxaya, sol öndəki arxa sağa, sol arxa sağ ön və sağ arxa sol önə.

Tam ötürücülü avtomobil təkərlərin dəyişdirilməsinin lazım olmadığını ifadə etmir. Tam ötürücülü nəqliyyat vasitələrində, təkərlərin bərabər şəkildə aşılanlaması barədə yanlış fikir var. Bu doğru deyil. Tam ötürücülü sistemlər həmişə bütün təkərləri idarə etmir. Elektron idarə olunan paylayıcı qutu və diferensiallar yol şəraitindən və sürücünün seçdiyi idarəetmə rejimindən asılı olaraq ön və arxa təkərlər arasında gücü dəyişə bilər. Ön və arxa arasındakı hissə çəkisinin fərqi şinlərin aşınmasına da təsir edir.

Müxtəlif ölçülü və bir istiqamətli təkərlərin dəyişdirilməsi qaydalarına ayrıca diqqət yetirək, bunlar yalnız müəyyən bir istiqamətə dönməlidir. Əgər, təkərlər fərqli ölçülərdədirsə, onları sağdan sola, soldan sağa dəyişdirmək lazımdır. Əgər, təkərlər bir istiqamətlidirsə, onda çarpaz dəyişmə barəsində heç bir söhbət gedə bilməz. Bir istiqamətli şinlər sağ arxa ilə sağ ön, sol arxa isə və sol ön ilə dəyişilir.

Əgər, təkərlərin düzgün istiqamətə yönəldilməsində şübhə varsa, istifadəçi təlimatına, satıcıya müraciət edin və ya avtomobil ilə tanışlığı olan bir mütəxəssislə danışın. Təkərləri ən azı mövsümdə bir dəfə dəyişdirməyə çalışın - bu təkərlərin daha uzun dözümlülüyünə və pulunuza qənaət etmənizə kömək edəcək.

Natiq Nazimoğlu