SSRİ-də avtomobillə bağlı bunları yazmaq qadağan idi - FOTO
Bu xəbərdə göstərəcəyimiz faktlar oxucuya qəribə gələ bilər, amma reallıqdır.
Avtosfer.az-ın xəbərinə görə, sovet mətbuatında bütün materiallar QLAVLİT (Mətbuatda Dövlət və Hərbi Sirlərin Qorunması üzrə Baş İdarə) deyilən qurumun senzorları tərəfindən 3 mərhələdə yoxlanırdı. Qəzet rəhbərləri də problem yaranmasın deyə çətin mövzulara ümumiyyətlə toxunmurdu.
QLAVLİT-in 1976-cı ildə məxfi qrifi ilə nəşr olunmuş 180 səhifəlik siyahısında (indi açıq informasiyadır) şübhəsiz avtomobil sənayesi də yer alırdı.
Siyahının 100-cü paraqrafının 15-ci maddəsinə görə, istehsal edilən avtomobillərin ümumi sayı, yük avtomobillərinin isə marka və tipinə görə sayı barədə məlumatlar mətbuatda işıqlandırıla bilməzdi. Traktorlardan isə yalnız əkin traktorlarının sayı barədə məlumat verilə bilərdi.
Qadağa mühərrik və şin sənayesinə də aid idi. Şin, Dizel mühərrikləri və generatorların istehsalı barədə ümumiyyətlə xəbər verilə bilməzdi. Yalnız azlitrajlı mühərriklərin istehsal barədə məlumata icazə verilirdi ki, bunların da istehsalı əhəmiyyətsiz dərəcədə idi.
Qəza xəbərləri də bir qayda olaraq mətbuata ayaq aça bilmirdi.
Lakin bir istisna vardı ki, bunun da barəsində ayrıca icazə tələb olunurdu: hansısa zavodun yubiley məhsulu barədə qısa məlumat vermək olardı: Məsələn, VAZ bu tarixdə 1 milyonuncu “Jiquli”ni istehsal edib və s.
QLAVLİT-in ömrü Sovet İttifaqından daha uzun oldu. 25 oktyabr 1991-ci ildə SSRİ-də bu struktur ləğv edilsə də, ləğvetmə qısa çəkdi. Müstəqillik qazanan Orta Asiya və Qafqaz respublikalarının yeni rəhbərlərinin ilk işi QLAVLİT-i başqa adla bərpa etmək oldu.
Azərbaycanda bu bədnam strukturun fəaliyyətinə Heydər Əliyev son qoydu.
Vüqar