İçib sürənlər üçün; restoranlarda yol polisinə «işlə»yənlər var

Sərxoş sürücülərə qarşı cəzaların sərtləşdirildiyi vaxtda, yenidən bir sual gündəmə gəlib: polis sürücünün sərxoş olmasını necə müəyyən edir? Bu suala indiyə kimi bir neçə variantda cavablar verilib. Əsasən deyilir ki, sürücünün özünü şübhəli aparması, saqqız çeynəməsi, gözlərinin qızarması, avtomobilin şüşələrinin tərləməsi polisin diqqət yetirdiyi əsas məqamlardandır. Lakin bu əlamətlərin heç biri olmadan da polisin sərxoş sürücüləri aşkar etməsi faktları var. Məsələ ilə bağlı AzNews.az–a çox maraqlı məlumatlar daxil olub. Məlum olub ki, polislər polislər sərxoş sürücüləri yaxalamaq üçün restoran administratorları, taksi sürücüləri, dayanacaq nəzarətçilərilə çox sıx şəkildə işləyirlər. Bunlar arasında polislər daha çox restoran rəhbərliyilə əlaqələrə üstünlük verir. Beləliklə xeyir işin “yola verilməsinə” nəzarət edən şadlıq sarayının, restoranın admnistratoru yol polisinə hansı avtomobilin sahibinin içkili olması ilə bağlı məlumat ötürür. Həmin maşının dövlət nömrə nişanını yol polisinə verir. Beləcə, yol polisi həmin avtomobilin sahibini asanlıqla içkili olduğunu sübuta yetirib cərimələyir. Elə buna görədir ki, toydakı səs-küyündən qanunları unudan əksər sürücülər xeyir işdən çıxıb adətən polis bölmələrinə düşür. 

Bəs polisin qanunları pozan sürücüləri belə yollarla müəyyən etməsi qanunidirmi?

Yol hərəkəti üzrə ekspert, hüquqşünas Ərşad Hüseynov da DYP əməkdaşları ilə taksi sürücülərinin, administratorların əlbir işlədiyini təsdiqləyir. Ekspert deyir ki, son zamanlar taksi sürücüləri ilə polislərin əlbir işləməsi ilə bağlı məlumatlar tez-tez yayılır. Polis taksi sürücüsünə həmin ərazidə dayanmağa şərait yaradır, qarşı tərəf isə bunun əvəzində qaydaları pozan avtomobilləri polisə xəbər verir. Parklama qaydalarını pozan nəqliyyat vasitələrini polisə xəbər verməklə onları cərimə meydançasına aparılmasına yardımçı olur. 

Qanun deyir ki.. 

Administratorlarla yol polisi əməkdaşlarının da əlbir işlədiyini təsdiqləyən Ə.Hüseynov belə bir fəaliyyətin qanunda da öz əksini tapdığını söylədi. Onun sözlərinə görə, intizamsızlığa meyilli, sərxoş halda maşın idarə etmək istəyən bəzi adamlar administratorlarla yol polisi əlbir işləməsini qınayır və bu kimi fəaliyyətin yalnış olduğunu təbliğ edirlər. Halbu ki, bütün dünyada intizamın yaranmasının əsaslarından biri budur . Almaniyada nəinki sərxoş vəziyyətdə maşın sürən, hətta işıqforun qızrmızı işığında keçən sürücünü görən adamlar zəng edərək bu barədə polisə məlumat verirlər. Ekspert deyir ki, Polis haqqında qanunvericilikdə polisin əməliyyat xidməti deyilən bir fəaliyyət var. Yəni əməliyyat dəstəyi olmadan polisin heç bir qurumu normal fəaliyyət göstərə bilməz. Odur ki, onlar admnistrator, qapıçı, ofisantla, dayanacağın gözətçisi ilə danışıb, belə hallar olanda onlara məlumat verilməsini istəyirlər: 

“Tam olaraq qanunauyğun bir sövdələşmədir. Buna görə, heç bir administrator, vətəndaş qınaq oluna bilməz. Çünki həmin şəxslər potensial təhlükənin qarşısını alır. Polisin sərxoş sürücünü saxlanamsı ilə bağlı fəaliyyətini tənzimləyən qanunvericilik var. Orada da göstərilir ki, polis hansı halda nəqliyyat vasitəsini dayandıra bilər. Yol Patrul Xidməti haqqında təlimatda konkret əsaslar göstərilib. Həmin əsaslardan biri olduqda yol polisi əməkdaşı nəqliyyatı dayandıra bilər. Məsələn əsaslardan birində növbətçi hissədən daxil olan məlumatdır. Administrator növbətçi hissəyə məlumat verir ki, filan dövlət nömrə nişanlı avtomobilin sahibi sərxoşdur. Növbətçi hissə həmin ərzidə olan patrul xidmətində olan polisə informasiyanı ötürür. Bu məlumat hər hansı avtomobili saxlamaq üçün yetərlidir ”. 

Bunu sərxoş sürücünün saxlanılamsı üçün etmək gülünc olardı

Avtomobil dayandırılandan sonra növbəti mərhələnin sərxoşluğun müayinəsi olduğunu deyən Ə.Hüseynovun sözlərinə görə, müayinə xüsusi cihazların vasitəsilə və ya tibbi müəssisəsində analiz vasitəsilə aparılmalıdır. Əməliyyat axtarış haqqında qanunla əməliyyat fəaliyyətini tənzimlənir. Bu yarıgizli fəaliyyət növü olduğundan əməliyyat tədbirlərinin bütün detalları açıqlanmır: “Əməliyyat axtarış haqqında qanunda da göstərilib ki, əməliyyat mənbələri qanun cərçivəsində həvəsləndirilə bilər. Hazırda dünyanın bütün ölkələrində belə bir praktika var. Hətta Əməliyyat axtarış fəaliyyəti haqqında qanunda əməliyyat-axtarış tədbirləri üçün yalançı müəssisələr, QHT-lər, siyasi partiya yaradıla bilər. Amma bunu sərxoş sürücünün saxlanılamsı üçün etmək gülünc olardı. Ola bilər ki, polis əməkdaşı ofistant, administrator geyimi ilə məclisə nəzarət edə bilər. Lakin admnistratorun içkili olduğu halda polisin onu saxlamayacağı və ya onu “yola verəcəyi” ilə bağlı sövdələşməyə girməsi qanundan kənardır”.