Bu nömrələri tapmaq problemdir - ARAŞDIRMA
Yeni maşın alan vətəndaşların ən böyük arzularından biri də fərqli maşın nömrəsinə, seriyasına sahib olmaqdır. Biri doğum ilini, biri uğurlu rəqəmini, bir başqası ad-soyadının baş hərfini maşınının ön-arxa tərəfinə həkk etmək istəyir. Eləcə də telefon nömrələri… Dəfələrlə ayrı-ayrı telefon mağazalarında bunun şahidi olmuşuq. İnsanlar məhz hansısa nömrənin sorağına düşüb, günlərlə onu axtarır, məhz onun uğuruna inanır. Və bu, bir çox hallarda xəstəlik həddinə çatır…
Avtosfer.az-ın məlumatına görə, ailem.az saytı bu sahədəki qiymətləri və mənzərəni araşdırıb. “Qara Qarayev” metrostansiyası həndəvərindəki telefon nömrəsi satılan mağazalardan birində elə, mövzuya uyğun dialoqun şahidi olduq. Gənc bir oğlan israrla içində bol-bol “89” rəqəminin olduğu bir telefon nömrəsi axtarırdı. Satıcının təqdim etdiyi heç bir nömrəni isə bəyənmirdi: “Yox e, istəyirəm, 89-89-la qurtarsın axırı. Əvvəlində də nəsə 89 olsun… Doğulduğum ildi də, əvvəl də buna oxşayan nömrəm olub, amma indi dəyişməliyəm…”.
Satıcı bir neçə gün axtaracağını vəd edib, bu “nömrə aşiqindən” vaxt istəyir. Amma müxbirimizlə söhbətində bir çox məqamlara aydınlıq gətirir. Bəhruz Seyidov adlı satıcının sözlərinə görə, bahalı nömrələri adətən sıradan mağazalardan almırlar. Yəni adına “zerkalnı” deyilən nömrələrin bəlli satış mərkəzləri, daha doğrusu, mərkəzi ofislərdən alınması təcrübəsi var. Amma hansısa rəqəmlə bağlı xüsusi istəyi olanlar kiçik mağazalara müraciət edir. Eyni rəqəmlərin ardıcıl düzülüşü, sevimli nömrələr… üçün axtarışa çıxanların ünvanı bu dükanlar olur.
Heç bir özəlliyi olmayan “Bakcell” nömrələrinin qiyməti 3 manatdan 15 manata kimidir. Sonuncularda bir qədər “zerkalnı”lığın izləri olur: “Kimsə özünə hamıdan gizli, bir nəfər üçün istifadə edəcəyi nömrə alırsa, bu zaman rəqəmə-filan baxmır. Əsas məqsədi onun yadda qalmayan olmasıdır. Amma xüsusən gənclərdə axır vaxtlar bu fərqli nömrələrə bir həvəs yaranıb. Ad günləri, hansısa əlamətdar tarixlə bağlı bəzən xüsusi istəkləri olur. Xanımlar da çox müraciət edirlər”.
211-lə başlananlar…
Amma mobil telefon nömrələri bazarında vəziyyət yuxarıda yazdıqlarımızdan daha ilgincdir. Məsələn, hazırda əksər tanınmışların - siyasətçi, deputat və iş adamı, müğənni və s.lərin telefon nömrələri 211-lə başlayır. 211-lə başlayan nömrələrin ən ucuz qiyməti 5000 manatdır. Yəni belə nömrələrin “qızıl nömrə” sırasına aid olduğunu deyilir. Məsələn, (050) 222 00 20 nömrəsinin qiyməti 4 min manatdır.
Fərqli nömrə almaq istəyənlər bir çox hallarda www. nomrem. az və digər nömrə satışı ilə məşğul olan saytlarla da maraqlanırlar. Orada mobil şirkətlərin nömrələri mağazalardakından çox daha baha satılır. Məsələn, (050) 211-42-07 nömrəsinin qiyməti nə az, nə çox, düz 5200 AZN-dir. Bu pulla işlənmiş avtomobil almaq mümkündür.
Maşın nömrələri – 18 manata da var, 15 min manata da...
Maşından söz düşmüşkən, maşın nömrələri ilə bağlı vəziyyət də fərqli deyil. Təxminən 1,5 il bundan əvvəl bu sətirlərin müəllifi maşınına nömrə almaq üçün DYP-də olarkən qarşılaşdığı maraqlı mənzərələrdən birini yada salmaq istəyir. Məlum olur ki, müxtəlif bölgələrin nümayəndələri maşınlarına məhz özəl nömrə almaq istəyir. Kiminsə uğurlu nömrəsi 19-dursa və 019 rəqəmi olan nömrə almaq istəyirsə, onun işi çətindir. Çünki əslən Füzulidən olan maşın yiyələri onları çoxdan bazardan “silib-süpürmüş” olur.
Bəzi nömrə və qiymətləri nəzərinizə çatdıraq.
1. 10-BA-010 15.000 AZN
2. 10-GG-020 15.000 AZN
3. 10-SL-007 10.000 AZN
4. 10-XX-006 10.000AZN
5. 85-BA-101 10.000 AZN
6. 10-HZ-009 7.800 AZN
7. 10-BS-005 6.500 AZN
8. 90-AS-101 5.500 AZN
9. 10-AZ-666 5.000 AZN
10. 10-OC-107 4.000 AZN
Qanunvericilikdə isə bu məsələ tamamilə başqa cür tənzimlənir. Qiymət nömrə nişanındakı rəqəmlərin və hərflərin düzülüşündən asılı olaraq dəyişir. Müxtəlif hərflərlə 001, 002, 003, 004, 005, 006, 007, 008, 009 nömrələrinə görə dövlət rüsumu 1500 manat - bu rəqəmlərlə olan nömrədə hərflər eyni olarsa, qiymət 2500 manat;
Müxtəlif hərflərlə 100, 200, 300, 400, 500, 600, 700, 800, 900 nömrələri 1000 manat - hərflər eyni olduğu halda 1500 manat.
111, 222, 333, 444, 555, 666, 777, 888, 999 nömrələrində seriya hərfləri müxtəlif olduğu halda dövlət rüsumu 500, eyni olarsa, 1000 manat təşkil edir.
Bu tipli nömrələr istisna olmaqla qalan bütün nömrələr üçün dövlət rüsumu 18 manat təşkil edir.
Baş Dövlət Yol Polisi İdarəsinin ictimaiyyətlə əlaqələr şöbəsinin rəisi Kamran Əliyev isə daha öncə mediaya açıqlamasında bir neçə dəfə bildirib ki, DYP-da 15-20 min manata nömrə satılmır. Şöbə rəisinin sözlərinə görə, tanınmış və yaxud adi bir vətəndaşa, bir sözlə hər kəsə nömrələr eyni qiymətə satılır. “Dövlət rüsumu haqqında qanunda hərflərin, rəqəmlərin kobinasiyası üzrə qiymətlər müəyyən edilib və kimsə həmin nömrəni alırsa, dövlət rüsumunu ödəmək məcburiyyətindədir. Burada söhbət istəkdən asılı olan nömrələrə aiddir. O nömrələrin qiyməti 500-2500 manat arasında dəyişir. Hərf və rəqəmlərin dəyişməsindən asılı olaraq qiymət dəyişir. Hərf və rəqəmlərin düzülüşünün kombinasiya üzrə müəyyən edilən dövlət rüsumu var. Adi sıra ardıcıllığı ilə verilən nömrələrin qiyməti isə standartdır” - deyə K.Əliyev vurğulayıb.
Sonda kiçik arayış. Numerologiya (lat. numerus - rəqəm) - rəqəmlərin təkcə riyazi deyil, həm də magik xassələrə malik olduğunu sübut etməyə çalışan elm sahəsi. Bütün qədim mədəniyyətlərdə "elm" və "magiya" bir-birindən ayrı tutulmayıb. Buna görə də riyaziyyat - numerologiyadan, astronomiya - astrologiyadan, tibb - xalq təbabətindən ayrılmayıb, birlikdə fəaliyyət göstərib. Numerologiya qərb mədəniyyətlərində olduğu kimi, şərq mədəniyyətlərində də tətbiq edilir. Reformasiya, yeni sistemlərin tətbiqi, kapitalizm və s. "elm" və "magiya"nı bir-birindən ayırdı. Hazırda "numerologiya" sahəsinə mistik sahə kimi baxılır.