Sürücülərə pis xəbər - Bu gündən sərt cəzalar qüvvəyə minir

İctimai nəqliyyatdan istifadə ilə bağlı qaydaların pozulmasına görə məsuliyyəti sərtləşdirən qanunlar sabahdan qüvvəyə minir. Avtosfer.az-ın məlumatına görə, Milli Məclisin 20 oktyabr tarixdə qəbul etdiyi və artıq dərc olunan qanunlarla İnzibati Xətalar Məcəlləsinə və Cinayət Məcəlləsinə dəyişikliklər edilib. Dəyişikliklər həm avtobus sahiblərinin (şirkətlərin, onların vəzifəli şəxslərinin, fərdi sahibkarların), həm də avtobus sürücülərinin məsuliyyətini xeyli sərtləşdirir. Əsas dəyişikliklər bunlardır:

1. Bundan sonra sərnişin avtobuslarının və yük daşımalarını yerinə yetirən yük avtomobillərinin texniki vəziyyətinin reysqabağı yoxlanılmasının, həmin avtonəqliyyat vasitələrinin sürücülərinin reysqabağı tibbi müayinəsinin təşkil edilməməsinə görə şirkətlər 2000 manatdan 2500 manatadək miqdarda, fərdi sahibkarlar və ya şirkətin məsul şəxsləri isə 500 manatdan 800  manatadək miqdarda cərimə ediləcək . Əvvəlllər yalnız tibbi müayinə təşkil etməməyə görə müvafiq olara 150-200 və 40-50 manat cərimə nəzərdə tutulurdu.

2. Avtobusu idarə etmək hüququ olmadan onu sərnişin daşımaqla idarə edən şəxs birbaşa olara 15 gündən 1ayadək müddətə inzibati həbs olunacaq (əvvəllər buna görə 100 manat cərimə var idi).

3. Avtobusu idarə etmək hüququ olan şəxs tərəfindən onu sərxoş vəziyyətdə sərnişin daşımaqla idarə edən şəxs nəqliyyat vasitələrini idarə etmə hüququ iki il müddətinə məhdudlaşdırılmaqla 15 gündən 1 ayadək müddətə inzibati həbs olunacaq (əvvəllər buna görə 300 manat cərimə və ya 6 aydan 1 ilədək müddətə nəqliyyat vasitələrini idarə etmə hüquqnun məhdudlaşdırılması tətbiq olunurdu).

4. Avtobusun sərnişin daşınması üçün onu idarə etmək hüququ olmayan şəxsə verilməsinə görə fiziki şəxslər (avtobusun rəsmi sürücüləri) 200 manat miqdarında, vəzifəli şəxslər (fərdi sahibkarlar və və ya şirkətin məsul şəxsləri) 500 manat miqdarında, hüquqi şəxslər 3000 manat miqdarında cərimə ediləcək (əvvəllər bunun cəriməsi müvafiq olara 60, 200 və 2000 manat idi).

5. Avtobusun sərnişin daşınması üçün sərxoş vəziyyətdə olan, yaxud həm sərxoş olan, həm də onu idarə etmək hüququ olmayan şəxsə verilməsinə görə  də cərimə məbləği bir neçə dəfə artır.

6. Avtobusun sərnişin daşınması üçün onu idarə etmək hüququ olmayan  və ya sərxoş vəziyyətdə olan, yaxud həm sərxoş olan, həm də onu idarə etmək hüququ olmayan şəxsə verilməsindən sonra baş vermiş qəza nəticəsində zərəçəkənə fiziki zərər və ya maddi ziyan dəydikdə avtobus sahibi olan şirkət və ya fərdi sahibkar, yaxud şirkətin məsul şəxsi üçün külli miqdarda cərimə müəyyən olunur. Məsələn, avtobusun sərnişin daşınması üçün onu idarə etmək hüququ olmayan və sərxoş olan şəxsə verilməsindən sonra belə qəza baş verərsə, avtobusun sahibi olan fərdi sahibkar 2500 manat miqdarında cərimə ediləcək, yaxud 1 aydan 2 ayadək müddətə inzibati həbs olunacaq, hüquqi şəxslər isə 15000 manat miqdarında cərimə ediləcək.

Bundan başqa CM-ə yeni daxil edilən 265-1-ci maddə də sabahdan qüvvəyə minir. Bu maddəyə əsasən, avtobusu idarə etmək hüququ olmayan şəxsin avtobusu idarə etməyə buraxılması, yaxud avtobus sürücülərinin reysqabağı tibbi müayinəsinin təşkil edilməməsi, ehtiyatsızlıqdan zərərçəkmiş şəxsin sağlamlığına az ağır və ya ağır zərər vurulmasına, yaxud onun ölümünə səbəb olarsa, buna yol vermiş fərdi sahibkar, yaxud şirkətin məsul şəxsi cinayət məsuliyyətinə cəlb olunacaq. Məsuliyyətin dərəcəsi isə nəticədən asılı olaraq 3000-6000 manatadək miqdarda cərimədən başlamış 8 ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etməyə qədərdir.

Sabah qüvvəyə minən başqa bir yenilik ötüşmə təşkil edən avtoxuliqanlara aiddir. Belə ki, bundan sonra avtoxuliqanlıq hərəkətlərini aşkar surətdə iki və ya daha artıq nəqliyyat vasitəsinin iştirakı ilə sürət yarışı təşkil edərək yolda müəyyən edilmiş hərəkət sürəti həddini 60 km/saatdan artıq aşmaqla törədənlər sürücülük hüququnu 2 il müddətinə itirməklə 2000-4000 manat miqdarda cərimə ediləcək və ya 1 aydan 2 ayadək müddətə inzibati həbs olunacaqlar.

Ərşad Hüseynov,

hüquqşünas